ลม
1. ลมเย็น
อาการ: กลัวหนาว, มีไข้, ปวดศรีษะ, ปวดตามเนื้อตัว, มีน้ำมูกสีใส, ไอ, เสมหะบาง, ลิ้นขาว-ชุ่ม,
ชีพจรลอยรีบ(浮紧)
กลไก: ลมเย็นกระทบภายนอก,เว่ยของปอดติดขัด
การรักษา: ขับไล่ลมขจัดความเย็น
ตำรับยา:荆防达表汤
อธิบายตำรับ: ตำรับยานี้ มีสรรพคุณในการไล่ลมขจัดความเย็นในระดับภายนอก ใช้สำหรับลมเย็นกระทบภายนอก เว่ยชี่ของปอดเสียสมดุล ในตำรับใช้ 荆芥，防风，羌活，苏叶，白芷，豆豉，葱白 ขจัดขับไล่ลมเย็น ขับเหงื่อระบายภายนอก ; หากมีสัญญานของความเย็นมีค่อนข้างมาก สามารถเพิ่ม 麻黄，桂枝 ซึ่งมีฤทธิ์ เผ็ด-อุ่น ช่วยในการขับเหงื่อ ; หากมีอาการไอ เพิ่ม 杏仁，桔梗 ระบายชี่ปอด
2. ลมร้อน
อาการ: มีไข้, กลัวลมเย็นเล็กน้อย, เหงื่อออกน้อยหรือไม่มีเหงื่อ, ปวดศรีษะ, ไอ, เสมหะเหนียวหรือมีสีเหลือง, น้ำมูกข้น, เจ็บคอ, กระหายน้ำ, ฝ้าลิ้นบาง ขอบลิ้นสองข้างแดง, ชีพจรลอยเร็ว(浮数)
กลไก: ลมร้อนกระทบภายนอก ทำให้ปอดระบายลงล่างไม่ได้
การรักษา: ขับไล่ลมดับร้อน
ตำรับยา: 桑菊饮
อธิบายตำรับ: ตำรับยานี้มีฤทธิ์ เผ็ด-เย็น ระบายภายนอก ขจัดลมดับร้อน ใช้กับลมร้อนกระทบเว่ยปอด ทำให้เว่ยภายนอกไม่สมดุล ตัวยาที่ใช้ 桑叶，菊花，薄荷 ไล่ลมดับร้อน 杏仁，桔梗 ระบายปอดระงับไอ 连翘 ดับร้อนขับภายนอกอ่อน 葛根 ระบายภายนอกดับร้อน หากมีสัญญานของลมร้อนมาก ให้เปลี่ยนใช้ 银翘散 ตำรับใช้ 银花，连翘 ไล่ลมดับร้อน 豆豉，荆芥 เผ็ดทะลวงขจัดภายนอก 牛蒡子，桔梗，甘草 ขับลำคอ 芦根，竹叶ให้สารน้ำดับร้อน
3. ลมรุกเข้าเส้นลมปราณ
อาการ: ปวดตามข้อเวลาเคลื่อนไหว หรือมีอาการข้อขัด, หลังคอแข็ง, ปากตาเบี้ยว, แขนขาหดเกรง, ชักตัวงอเหมือนคันศร, กัดฟันกรามค้าง, ฝ้าขาวบาง, ชีพจรรีบตึง(浮弦)
กลไก: ลมรุกเข้าเส้นลมปราณเกิดการติดขัด
การรักษา: ขับไล่ลมทะลวงลมปราณ
ตำรับ: 防风汤，牵正散，玉真散。
อธิบายตำรับ: ทั้งสามตำรับนี้ล้วนแต่มีสรรพคุรในการขับไล่ลม แต่防风汤ขับลมทะลวงลมปราณระบายปวด ใช้กับกลุ่มอาการปวดที่มีสัญญานของลมมาก 牵正散ขับลมสลายเสมหะทะลวงลมปราณ ใช้สำหรับลมและเสมหะเข้าเส้นลมปราณทำให้เกิดอัมพฤกษ์ใบหน้าและอัมพฤกษ์ 玉真散 ขจัดลมชักสลายเสมหะคลายกล้ามเนื้อกระตุกเกรง ใช้กับบาทยักมีอาการกัดฟัน ชัก ตัวงอแอ่น เป็นต้น ยาที่ใช้ 羌活，防风，白芷 ขับลมไล่เสียชี่ 僵蚕，全蝎，白附子 ระงับลมสลายเสมหะทะลวงลมปราณ หากกล้ามเนื้อลีบ มือเท้าชา ให้เพิ่ม 当归，白芍 เป็นต้น หล่อเลี้ยงเลือดขับไล่ลม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น